“Ertesi gün hapı reçeteli mi?” sorusu, ertesi gün haplarının en az etkinliği ve kullanım şekli kadar merak edilen bir diğer konudur. Acil kontrasepsiyon, korunmasız cinsel ilişki sonrası istenmeyen gebeliği önlemek için kullanılan hayati bir müdahale yöntemidir. Halk arasında "ertesi gün hapı" olarak bilinen bu ilaçlar, genellikle levonorgestrel (LNG) ya da ulipristal asetat (UPA) adlı molekülleri içerir. Hapların acil ve zaman kısıtlı kullanımı nedeniyle erişilebilirlikleri kullanıcılar arasında kritik öneme sahiptir. Dolayısıyla ilacın eczaneden alımı sırasında reçete gerekip gerekmediği çokça merak edilen bir konudur. Siz de “Ertesi gün hapı reçeteli mi?”, “Ertesi gün hapı reçete ile mi satılır?” gibi sorulara yanıt arıyorsanız bu yazımızı okuyarak konunun detaylarına ilişkin bilgi edinebilirsiniz.
İçerikler (Gizle)
Ertesi Gün Hapı Reçeteli mi Satılır?
Reçetesiz Ertesi Gün Hapı Satışı Yasal mı?
Ertesi Gün Hapının Yaşa Göre Reçete Gerekliliği Bulunuyor mu?
Reçetesiz Ertesi Gün Hapı Kullanmak Güvenli mi?
Piyasada levonorgestrel ve ulipristal asetat olmak üzere iki farklı ana acil kontraseptif etken maddesinden bir tanesini içeren farklı ertesi gün hapları mevcuttur. Hem levonorgestrel hem de ulipristal asetat içerikli ertesi gün hapları eczanelerde reçetesiz olarak satılabilen ilaçlar kategorisindedir. Bu durum, acil kontrasepsiyonun zaman kısıtlı kullanım gerekliliği ve her iki ilacın da genel olarak yüksek güvenlik profili göz önüne alınarak belirlenmiştir. Uluslararası sağlık kuruluşları da acil kontraseptiflere kolay ve hızlı erişimi güçlü bir şekilde teşvik etmektedir. (1) İlaçlar, hastanın talebi üzerine eczacı danışmanlığında doğrudan temin edilebilir. Ancak eczacının, hastayı olası yan etkiler, kullanım zamanlaması ve ilacın en yüksek etkinliğini sağlamak için doğru dozaj konusunda bilgilendirmesi önemlidir.
Ertesi gün haplarının başarı oranı, ilacın mümkün olan en erken zamanda alımına bağlıdır. Bu nedenle bu haplara hızlı bir şekilde erişebilme imkanının olması önemlidir. İlacın reçetesiz olarak temin edilebilmesi, bu durumdan kaynaklanan küresel bir politikadır. Dünya Sağlık Örgütü ve birçok ulusal sağlık otoritesi, özellikle de potansiyel ciddi yan etkilerinin az olması nedeniyle ertesi gün haplarının eczanelerden doğrudan temin edilebilmesini önermektedir. Bu kolay erişim, ilacın etkinliğini artırarak istenmeyen gebelik oranlarını düşürmeyi amaçlar. (2) Ülkemizde de bu gerekçeler nedeniyle ertesi gün hapının reçetesiz olarak satışı mümkün ve yasaldır.
Türkiye'de, hem levonorgestrel hem de ulipristal asetat içerikli ertesi gün haplarının eczanelerden temini için yaşa bağlı özel bir reçete gerekliliği bulunmamaktadır. Reçetesiz satış, hastanın yaşından bağımsız olarak sağlanır ve eczacının bilgilendirme sorumluluğu altındadır. Uluslararası uygulamalarda ise bazı ülkeler, 16 veya 17 yaş altındaki bireyler için reçete zorunluluğu getirebilmektedir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü kılavuzları, yaş kısıtlamalarının kaldırılmasının veya en aza indirilmesinin, genç kadınların ve ergenlerin acil kontrasepsiyona zamanında erişimi için hayati önem taşıdığını belirtmektedir. Türkiye'de genel uygulama, eczacı sorumluluğunda, yaş ayrımı olmaksızın reçetesiz satış şeklindedir. (3)
Ertesi gün haplarının reçetesiz satılması, bu ilaçların genel olarak iyi tolere edilmesi ve ciddi yan etkilere yol açma olasılığının düşük olmasından kaynaklıdır. En sık görülen yan etkiler mide bulantısı, baş ağrısı ve adette düzensizliktir. Ancak, her farmakolojik üründe olduğu gibi ertesi gün hapında da reçetesiz ya da hekim yönlendirmesi olmaksızın kullanım, yanlış kullanım riskini artırabilir. Bu nedenle, ilacın prospektüsüne tam olarak uyulması ve özellikle hap alındıktan sonraki ilk 7 gün boyunca prezervatif gibi ek bir bariyer yöntemi kullanılması hayati önem taşır. Ayrıca, acil kontraseptifler cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruma sağlamaz. Bu da reçetesiz kullanılsalar dahi güvenli cinsel davranışlar hakkında bilinçli olunması gerektiğini gösterir. (4)
Sonuç olarak ülkemizde ertesi gün hapı reçeteli bir ilaç değildir ve eczanelerden kolaylıkla temin edilebilir. Ancak bu kolay erişim, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma sağlamadığı ve ertesi gün hapının sürekli bir doğum kontrol yöntemi olmadığı gerçeğini değiştirmez. Bu nedenle ertesi gün hapı kullanacak kişilerin doğru kullanım için ilaç prospektüsünü detaylı olarak okumaları, gerekirse eczacıdan destek almaları önemlidir.
Ertesi gün hapı kullanımına ilişkin merak ettiğiniz diğer konular için “Ertesi Gün Hapı Kaç Gün Korur?”, “Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Süre Kullanılmalı?”, “Ertesi Gün Hapı Mide Bulantısı Yapar mı?” ve “Ertesi Gün Hapını Kimler Kullanamaz?” gibi benzer konu başlıklarımızı da inceleyebilirsiniz.
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
Kaynakça:
Önerilen Bloglar
Ertesi Gün Hapının Hormonlara Etkisi var mı
Ertesi gün hapının hormonlara etkisi, acil korunma yöntemi kullanmak durumunda kadınların merak ettiği konulardan bir tanesidir.
Devamını OkuErtesi Gün Hapı Etken Maddesi Nedir?
Ertesi gün hapı etken maddesi, hapların yumurtlamayı önleyici veya geciktirici etki oluşturmasını sağlayan temel moleküllerdir.
Devamını OkuErtesi Gün Hapı ve Antibiyotik Kullanımı
Antibiyotik kullanımı sırasında acil korunma yöntemlerine başvurmak durumunda kalan kadınlar, “Ertesi gün hapı antibiyotikle kullanılır mı?” sorusunun cevabını merak edebilir.
Devamını Oku